İntihal Nedir? Kopya İçerik Önleme

Çok çeşitli ve teknik tanımları olsa bile intihal nedir sorusuna verilecek en kısa yanıt bize ait olmayan düşünce, bilgi ve bilimsel bulguların sanki bize aitmiş gibi gösterilmesidir. Örnek vermek gerekirse Afrika kıtasında ya da Arjantin’de bulunan bir tezi alıp, akabinde çevirip kendi çalışmamız gibi göstermek tam olarak intihaldir. Dünyada ses getirmeyen bir çalışma olmadığı sürece de birçok insanın zaten bunu bilmesi veya tespit etmesi zaten mümkün değildir. Dolayısıyla intihal noktasında nasıl bir çalışma yürütüleceği, ilgili bilimsel camia tarafından her daim tartışma konusu olmuştur. Bilgi aşırma ya da bilgi hırsızlığı da denilen bu kavram bilimsel camianın gündemince her daim yer bulmaktadır. İnsan faktörünün iyi niyetli olarak konuya yaklaşmadığı sürece de %100 önlenmesi pek mümkün değildir.

1-) İntihal Nasıl Yapılır

Çok farklı yöntemi olsa bile intihal nasıl yapılır sorusunun tek bir yanıtı bulunmaz. Sistematik biçimde intihal yapılabileceği gibi kısmi olarak ya da parça parça intihal yapmakta mümkündür. Her şekilde başkasına ait bulguların kısmi olarak veya sistematik biçimde bize aitmiş gibi ortaya konması doğru değildir.

2-) İntihal Suç Mu?

Konuyla alakalı yüksek lisans projesi ya da yüksek lisans tezi hazırlayan kimseler intihal suç mu diye merak etmektedir. Aslında intihalin bloke olarak veya en ufak biçimde kısmi olarak yapılması dahi suçtur. Yasalar ya da yönetmelikte durum böyleyken uygulamada anlatılan şekilde olmadığı bilinmektedir. Daha doğru ifadeyle danışmanların günümüzde kullanılan alıntı ölçen programlar dışında tezi/dönem projesini incelendiğinde çok düşünmüyoruz. Oysa yalnızca yazılımlar ile bu işle mücadele etmek pek mümkün değildir. Olması gereken danışmanın çeşitli yöntemlerle ilgili akademik çalışmanın intihal olup olmadığını tespit etmesidir. Daha önceki yayınlarımızda da ifade ettiğimiz üzere bunun en basit yolu kullanılan kaynakların çalışma sahibinden talep edilmesidir. Söz konusu kaynaklar ve eldeki yüksek lisans dönem projesinin ya da tezinin karşılaştırılması %100 olmasa bile emin olun çok büyük oranda tespitte işe yarayacaktır. Yeter ki danışman öğretim üyesi vakit ayırıp güzelce incelesin.

3-) Tez Yazımında İntihal Yapılmamalı

Sonuç olarak tez yazımında intihal yapılmamalı diye düşünüyoruz. Daha doğrusu herkes böyle düşünüyor ancak bilinçli ya da bilinçsiz olarak bir çoğumuz bu durumun içerisine düşebiliyoruz. Açıkçası bu hususun ortaya çıkmasında en az öğrenciler kadar danışman öğretim üyeleri de suçlu durumundadır. Çünkü intihal nedir diye sorsanız hepsini söyleyecek fikirleri olmasına rağmen kendileri bazı durumlarda öğrencilerden intihal yapmasını istemektedir. Karşılaştığımız bir örnekten bahsetmek gerekirse danışman yüksek lisans tezinden alınan bilginin konuyla ilgili duayen bilim insanına atıf yapılmasını istemiştir. Dikkatinizi çekerse ilgili ifadenin hiçbir şekilde değiştirilmeden sadece atıfın o işin uzmanı bir kişiye yapılması gerektiğini söylemiştir. Bu ve buna benzer bilgilerden hareketle öncelikle akademisyenlerin konuyla ilgili ciddi manada eğitilmesi gerekiyor. Bunun yanında tüm üniversitelerde aynı kurallar geçerli olmalı ve bununla ilgili öğrencilerin bilinçlendirilmesi sağlanmalıdır. Aksi taktirde topyekün olarak bu konuyla mücadele etmek pek mümkün görünmemektedir.